اصناف؛ کلید معمای تنظیم بازار

نگاهی به نقش بازار در هدفمندی یارانه ها 

وزیر بازرگانی با اشاره به نقش هدفمند کردن یارانه ها در ساماندهی اقتصاد ایران و جایگاه اصناف در طرح تحول اقتصادی تصریح کرده بود: «اصناف کشور نباید اجازه دهند شایعات و امواج روانی بازار را هدایت کنند.»
واقعیت این است در آستانه اجرای این قانون برخی از فرصت طلبان تلاش می کنند با آشفته کردن بازار، از هدفمندی یارانه کیسه ای برای خود بدوزند.
این در حالی است که اصناف به عنوان یکی از بخشهای مهم اقتصادی کشور در صف نخست اجرای این قانون بویژه کنترل و تنظیم بازار قرار دارد و می تواند با برنامه ریزی، فرصت طلبان را برای همیشه از بازار مایحتاج مردم حذف نماید.

آمارها نشان می دهد در حال حاضر نزدیک به 1/5 میلیون واحد صنفی دارای پروانه در 68 هزار رسته صنفی در قالب 8 هزار اتحادیه در ایران مشغول کار هستند و این نشان دهنده توانمندی و ظرفیت عظیم اصناف به عنوان یک تشکل منسجم و فراگیر است. در این راستا تشکلهای اصناف و در رأس آنها اتحادیه های صنفی با توجه به مأموریتهای خود می توانند سد محکمی در برابر گرانفروشان- که این روزها فریاد همه را در آورده اند- باشند. از سوی دیگر بررسی های انجام شده نشان می دهد در حال حاضر نبود سیستم توزیع کالا با کمترین واسطه ، فعالیت گسترده دلالان، احتکار کالا توسط برخی از فرصت طلبان، فاصله گرفتن فروشگاه های زنجیره ای از اهداف تشکیل خود و... باعث شده ارزاق عمومی و نیازمندیهای مردم گاه تا چند برابر قیمت به دست آنان برسد که همین مسأله باعث شده بخشی از تلاشها برای کنترل قیمتها ناکام باقی بماند. در این شرایط عده ای از سودجویان که همواره در اندیشه پر کردن جیب خود هستند با سؤ استفاده از وضعیت ایجاد شده و اخلال در شبکه توزیع کالا منافع خود را تأمین کرده و از این راه گاه یک شبه به ثروتهای کلانی دست می یابند. در چنین شرایطی مطمئناً نقش اتحادیه های صنفی بیش از هر عامل دیگری نمود پیدا می کند و همان طور که کارشناسان بارها تأکید کرده اند با ایجاد انسجام و وحدت رویه به راحتی می توان اصناف را به مهمترین بازیگر اصلی سیاستهای تنظیم بازار و کنترل قیمتها تبدیل کرد. در این صورت بی گمان اتحادیه های صنفی نیز از وضعیت کنونی که تنها پروانه صادر می کنند، خارج شده و براساس وظایف قانونی خود فراگیرتر از گذشته عمل خواهند نمود. بدون شک تحقق این امر هرچند توجه جدی دولتمردان بویژه وزارت بازرگانی و مسؤولان تصمیم گیر را می طلبد، اما جراحی اقتصاد ایران یا همان هدفمندی یارانه ها فرصتی ناب را پیش روی این قشر برای بروز استعدادها و ظرفیتهای فراوان اصناف فراهم نموده است که با اتخاذ تمهیدات مناسب می توان زمینه بهره بردن از آن را فراهم نمود. در این راستا، نظارت بر فرایند توزیع و عرضه کالا، حذف و معرفی فرصت طلبان، کنترل قیمتها و برخورد با گرانفروشان و راه اندازی ستادهای نظارت از جمله راهبردهایی است که بستری مناسب را برای بالندگی اصناف در طرح هدفمندی یارانه ها فراهم خواهد نمود. به هر حال همان طور که مسؤولان جامعه اصناف بارها تأکید کرده اند، اجرای این قانون، اقدامی اساسی برای ساماندهی اقتصاد کشور است که موفقیت آن منوط به عزم ملی و مشارکت عمومی و از جمله همراهی دست اندرکاران بازار است.   امیر روحپرور